Upamiętnienie ofiar tragicznych wydarzeń w styczniu 1945 r.

19 stycznia br. pracownicy Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie upamiętnili więźniów obozu karno-śledczego w Żabikowie, pomordowanych przez Niemców podczas likwidacji i ewakuacji obozu w styczniu 1945 r.

Upamiętnienie ofiar tragicznych wydarzeń w styczniu 1945 r. rozpoczęło się o godzinie 11:00 oprowadzaniem po wystawie stałej – Więzienie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracy ze szczególnym podkreśleniem zagadnienia ewakuacji obozu, następnie po przejściu na teren byłego obozu w Żabikowie odczytano fragmenty wspomnień Jeana Majerusa, więźnia z Luksemburga.

O godzinie 12:00 złożono kwiaty i zapalono znicze pod symboliczną Ścianą Śmierci na terenie obozu. Uczestnicy obchodów minutą ciszy oddali hołd więźniom pomordowanym w styczniu 1945 r.

Pamięć o więźniach obozu w 78. rocznicę jego likwidacji i ewakuacji uczcili przedstawiciele władz Lubonia na czele z Zastępcą Burmistrza Miasta Luboń Dorotą Franek, Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Luboniu Grzegorz Anioła wraz z uczniami i nauczycielami, przedstawiciele Muzeum Martyrologii Wielkopolan Fort VII oraz pracownicy Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie.

Upamiętnienie zakończyło zapalenie zniczy i złożenie kwiatów na mogile rozstrzelanych w egzekucjach, które miały miejsce w styczniu 1945 r. na cmentarzu parafialnym w Żabikowie oraz na poznańskiej Cytadeli, gdzie znajduje się zbiorowy grób więźniów zamordowanych w czasie likwidacji obozu.

20 stycznia pracownicy Muzeum udali się na cmentarz w Słupi, gdzie złożyli kwiaty na grobie więźniów rozstrzelanych w czasie marszu ewakuacyjnego na terenie majątku w Jeziorkach.

 

„[…] Nagle przychodzi Roger* i przekazuje informację o rozpoczęciu likwidacji obozu. Wypadamy na zewnątrz. Na pierwszy rzut oka nie zauważamy niczego szczególnego; chwile później na placu przed barakiem „zwolnień i przyjęć” widzimy ognisko, wokół którego siedzi w kucki około 20 więźniów. Zaczynają nucić jakąś smutną pieśń. Są to słabi i chorzy Polacy z baraku chorych H 1. SS-mani starają się ich uciszyć; na próżno, pieśń staje się coraz głośniejsza i za chwilę rozlega się nad całym obozem. Zauważamy, że od czasu do czasu podnosi się jeden więzień, aby zniknąć w celi i nie pojawić się więcej. Spoglądam na Rogera, który twierdząco kiwa głową. Kolejno, jeden po drugim, więźniowie udają się w ostatnią drogę […] Głuchy odgłos strzału z pistoletu ledwo do nas dochodzi […].”

Fragment relacji więźnia Jeana Majerusa „Ewakuacja obozu w Żabikowie w 1945 roku”.

*Roger Mergen, ur. 26 kwietnia 1925 r., obywatel Luksemburga, współwięzień Jeana Majerusa.