
Ukazało się wznowienie publikacji pt. „Niemiecki obóz zagłady Kulmhof” t.1 z serii wydawniczej „Z Archiwum Muzeów w Chełmnie nad Nerem i w Żabikowie”.

Zapraszamy nauczycieli historii oraz wiedzy o społeczeństwie na konferencję online.

W dniu 27 listopada od godz. 10. 00 zapraszamy do udziału w webinarium „Wielkopolska pod okupacją niemiecką 1939‒1945”, którego organizatorem jest Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie oraz Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu. Spotkanie skierowane jest dla nauczycieli uczących języka polskiego, historii, etyki i wiedzy o społeczeństwie na różnych etapach nauczania.

Zapraszamy do odwiedzenia nowej wystawy czasowej pt. Taniec wśród mieczów. Polski personel medyczny na Pawiaku w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944, która została zrealizowana przez historyków z Muzeum Więzienia Pawiak oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie. Wystawie towarzyszy 20-minutowy film zawierający relacje świadków, zarówno wystawa, jak i film są dostępne również w angielskiej wersji językowej. Ekspozycja będzie dostępna do końca 2021 roku w Muzeum Martyrologicznym w Żabikowie. Ze wstępu: W okresie okupacji niemieckiej (1939-1945) na Pawiaku, wówczas więzieniu śledczym hitlerowskiej policji gestapo (Gefängnis der Sicherheitspolizei Dzielnastrasse 24), funkcjonowały dwa szpitale więzienne – kobiecy i męski. Zatrudniony w obu placówkach polski personel medyczny – lekarze, pielęgniarki, położne, felczerzy oraz członkowie kolumn sanitarnych, rekrutowany zarówno urzędowo, jak i pośród więźniów, starał się wszelkimi możliwymi sposobami nieść pomoc osadzonym w pawiackich murach. Warunki egzystencji więźniów były bardzo ciężkie, co znamionowały przepełnione cele, głodowe racje żywnościowe oraz prześladowania ze strony esesmańskich strażników zwanych wachmajstrami. Poza gehenną na Pawiaku osadzeni przechodzili także brutalne przesłuchania w siedzibie gestapo w al. Szucha. Oba szpitale więzienne stanowiły swego rodzaju azyl, gdzie umęczeni i zmaltretowani więźniowie dzięki troskliwej opiece personelu medycznego mogli odzyskać siły.

7 września w Muzeum Narodowym Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie po rocznej przerwie spowodowanej przez pandemię odbyła się uroczystość wręczenia nagród w konkursie na wydarzenia muzealne w Wielkopolsce IZABELLA w roku 2019 i 2020. Przedsięwzięciu patronuje Marszałek Województwa Wielkopolskiego. Wśród laureatów IZABELLI 2020 znalazło się także nasze Muzeum, które otrzymało wyróżnienie za zmodernizowaną wystawę stałą pt. Reichsautobahnlagern. Obozy pracy przymusowej dla Żydów w latach 1941-1943. Nagrodę z rąk Marszałka Województwa Wielkopolskiego Pana Marka Woźniaka odebrali autorzy wystawy Jacek Nawrocik oraz Michał Maćkowiak. Podczas gali wręczono również nagrody za rok 2019. W kategorii działalność wystawiennicza pierwszą nagrodę za wystawę pt. To są ostatnie dni naszego życia, dajemy więc znać o sobie – Kulmhof – początek Zagłady otrzymał nasz Oddział – Muzeum byłego niemieckiego obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Podczas uroczystości wręczono pośmiertnie nagrodę specjalną przyznaną wieloletniemu byłemu dyrektorowi naszego Muzeum Andrzejowi Berytowi za wybitny wkład w rozwój Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie i popularyzację wiedzy na temat II wojny światowej. Nagrodę z rąk Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka odebrała wdowa po zmarłym w styczniu 2021 r. Andrzeju Berycie Pani Heidi Beryt.

Pokaz przedpremierowy spektaklu „Tutaj, czyli gdzie? Rzecz o (nie)pamięci” na terenie Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie. „Rejwach” to zbiór brawurowo napisanych, poruszających i przenikliwych opowiadań Mikołaja Grynberga. Nieznajomość swoich przodków, wyobcowanie, skrajny pesymizm, trauma najbliższych, przenoszona na kolejne pokolenia, odziedziczony lęk, ukrywanie swoich korzeni, brak poczucia tożsamości, bliskość śmierci – to główne cechy syndromu, opisanego już wielokrotnie przez psychologów i psychiatrów. I główny motyw większości opowiadań, których bohaterami są Żydzi i Polacy żydowskiego pokolenia, dzieci i wnuki tych, którzy przeżyli. Książka przesycona jest również niebanalnym, czarnym humorem. „Mamy dowcipy, bo nadziei nie mamy.” – mówi jeden z bohaterów Grynberga. Dorota Abbe, aktorka Teatru Nowego w Poznaniu, jest przedstawicielką drugiego pokolenia po holokauście. „Syndrom drugiego pokolenia po holokauście to część mojego życia, mojej tożsamości. – mówi Abbe – Chciałabym skonfrontować się z nim, zadać sobie i widzom pytania o tożsamość, o pamięć, o to, czy możliwe jest przerwanie przeklętego kręgu dziedziczonych traum. Wierzę, że jest dla nas nadzieja. Jesteśmy tu i teraz. Nie zamykamy się, chcemy mówić, chcemy wiedzieć, chcemy żyć. Mam trzydzieści pięć lat i nieznośnie samotne życie. – wyznaje bohaterka jednego z opowiadań, „Horyzont”. – Szczęśliwe chwile zdarza mi się przeżywać z ludźmi, którzy tak jak ja żyją życiem, którego nikomu nie życzą. Są mi bliscy, w ich oczach widuję własne łzy. Wierzę, że łzy zrozumienia zobaczę również w oczach widzów.” Pokaz przedpremierowy spektaklu na podstawie książki „Rejwach” autorstwa Mikołaja Grynberga odbył się 27 sierpnia 2021 o godzinie 19.00 w Muzeum Martyrologicznym w Żabikowie. Pokaz przedpremierowy był spektaklem zamkniętym, tylko dla zaproszonych gości. Od nowego sezonu spektakl, w formule otwartej dla widowni, będzie prezentowany jeszcze kilkukrotnie. Spektakl powstaje w ramach koprodukcji Fundacji Na Marginesie i Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie. Spektakl jest zadaniem publicznym współfinansowanym ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Spektakl dofinansowuje: + | PROGRAM OFF POLSKA Instytutu Teatralnego im. im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie (program OFF POLSKA realizowany jest ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu). Współpraca: Teatr Nowy im. T. Łomnickiego w Poznaniu Autor fotografii: Maciej Zakrzewski

W niedzielę zakończył się 10-dniowy projekt „CHAPTER – Challenging Propaganda Through Remembrance”.

2 czerwca mija 77. rocznica rozstrzelania przez Niemców w obozie w Żabikowie komendanta Poznańskiego Okręgu Armii Krajowej gen. Henryka Kowalówki (ps. „Zrąb).

Od 4 maja br. w Muzeum Martyrologicznym w Żabikowie udostępniona jest wystawa czasowa pt. „Doświadczenie Auschwitz w sztuce byłych więźniów” przygotowana przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Przedstawia ona losy więźniów osadzonych w KL Auschwitz-Birkenau utrwalone w pracach plastycznych stworzonych przez tych, którzy ocaleli. Reprodukcje zachowanych dzieł informują nas o codziennych potrzebach i realiach, z jakimi musieli radzić sobie więźniowie, tragicznych warunkach bytowych, pracy, głodzie i eksterminacji. Wystawę można zwiedzać do 30 czerwca b.r.