1. Dom Żołnierza

Budowę gmachu Domu Żołnierza, dziś znajdującego się przy ul. Niezłomnych 1, rozpoczęto w listopadzie 1935 r., by 4 lata później, 19 marca 1939 r. przekazać go Wojsku Polskiemu. Po zajęciu Poznania przez wojska niemieckie we wrześniu 1939 r., obiekt przejął sztab VI grupy operacyjnej policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa (Einzatzgruppe VI der Sicherhaitspolizei und des SD), a wkrótce stał się on siedzibą Urzędu Kierowniczego Policji Państwowej w Poznaniu (Geheime Staatspolizei Staatspolizeileitstelle Posen, gestapo). Podczas okupacji siedziba gestapo przy ul. Niezłomnych (niem. Ritterstrasse) budziła grozę wśród mieszkańców Poznania – przeprowadzano tam liczne działania przeciwko ludności polskiej, które doprowadziły do ujęcia około 21 tys. poznaniaków. Funkcjonariusze Einzatzgruppe, którzy stanowili pierwszą kadrę urzędu, brali udział m.in. w egzekucjach i wysiedleniu ludności polskiej z Poznania w pierwszym okresie okupacji. W Domu Żołnierza zorganizowano tzw. więzienie domowe (Hausgefängnis) wraz z celą tortur, usytuowaną w piwnicznej części budynku, gdzie aresztowanych poddawano brutalnym przesłuchaniom. Krzyki maltretowanych ludzi słyszane były przez przechodzących obok budynku.
W dniu 20 stycznia 1945 r. gestapo rozpoczęło jego ewakuację. W jej trakcie palono wszelkie akta związane z funkcjonowaniem jednostki. Wskutek prowadzonych walk o Poznań w styczniu i lutym 1945 r. budynek został zniszczony. W październiku 1945 r. Związek Byłych Więźniów Politycznych i Niemieckich Obozów Koncentracyjnych wnioskował o całkowite zburzenie obiektu i wybudowanie w jego miejsce Domu Więźnia Politycznego. Jednak w styczniu 1948 r. przy Towarzystwie Przyjaciół Żołnierza powołano Wojewódzki Komitet Odbudowy Domu Żołnierza, którego zadaniem było przywrócenie przedwojennej formy budynku. 23 marca 1991 r. przywrócono gmachowi przedwojenną nazwę – Dom Żołnierza im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Obecnie w Domu Żołnierza znajduje się Teatr Muzyczny w Poznaniu.
JN Sprawdź, jak dojechać: