Ułatwienia dostępu

DOTACJE:   PL flaga  
Uprzejmie informujemy, że rozpoczynamy rozbudowę Muzeum w Żabikowie. W związku z tym korzystanie z zasobów Archiwum będzie w najbliższym czasie utrudnione. Muzeum oraz teren byłego obozu pozostają dostępne dla zwiedzających.

MUZEUM

MARTYROLOGICZNE

W ŻABIKOWIE

MUZEUM

MARTYROLOGICZNE

W ŻABIKOWIE

Aktualności

Fort VII i Żabikowo – wspólny okres


WYSTAWA ONLINE
Kontakt ze światem

Korespondencja z obozu karno-śledczego w Żabikowie

Fort VII i Żabikowo – wspólny okres

Więźniowie osadzeni w Forcie VII przesyłali początkowo wiadomości do rodziny na kartach z normalnego obiegu pocztowego. Później wprowadzono blankiety o sygnaturach T/0124-456/42 oraz V-D.1354.43, drukowane specjalnie na potrzeby obozu, zawierające przepisy dotyczące prowadzenia korespondencji pomiędzy więźniami i ich krewnymi w języku niemieckim, drukowane czcionką neogotycką lub łacińską. Pod wydrukowanymi przepisami widniał podpis: „Kierownictwo obozu” (Lager-Leitung) lub „Administracja” (Verwaltung). Karty drukowane na potrzeby Fortu VII stały się wzorem dla późniejszych kart, jakich używano w obozie karno-śledczym w Żabikowie. W związku z tym, że obydwa obozy funkcjonowały wspólnie od wiosny 1943 r. do wiosny 1944 r., więźniowie obozu żabikowskiego początkowo przesyłali wiadomości rodzinie na kartach przeznaczonych dla Fortu VII, na których nazwa tego obozu została przekreślona i obok wpisano odręcznie właściwą: Lenzingen[1].

Kartka pocztowa napisana przez Walentego Nowaka, więźnia obozu w Żabikowie, wysłana do rodziny w okresie wspólnego funkcjonowania Fortu VII w Poznaniu i obozu żabikowskiego. Karta początkowo drukowana była na użytek Fortu VII, lecz na awersie widoczne jest odręczne przekreślenie nazwy obozu i adnotacja dotycząca właściwego miejsca osadzenia (3.09.1943 r.) Ze zbiorów Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie

Karta pocztowa wysłana z obozu w Żabikowie, napisana przez więźnia Piotra Spychałę w dniu 4.08.1943 r. Ze zbiorów Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie

[1] Wyjaśnienia wymaga nazwa administracyjnej przynależności obozu. Obóz został założony we wsi Żabikowo, która nosiła niemiecką nazwę Poggenburg, tak też nazywał się obóz, w którym osadzono więźniów żydowskich zatrudnionych przy budowie autostrady (Reichsautobahnlager Poggenburg – Obóz Autostrady Rzeszy – Poggenburg) i który był zlokalizowany w innym miejscu niż omawiane Więzienie Policji Bezpieczeństwa. Wieś Żabikowo włączono w administracyjną granicę powiatu poznańskiego, a teren leżący za budowaną autostradą na którym założono PGuAEL w 1942 r. został włączony do Poznania, do dzielnicy Junikowo (Lenzingen). Tak więc poprawna nazwa obozu powinna brzmieć Poznań-Junikowo. Jednakże zwyczajowo w okresie okupacji, zarówno mieszkańcy Poznania i Żabikowa, jak i więźniowie używali nazwy „obóz w Żabikowie”. Nazwa ta jest stosowana w tym brzmieniu do dnia dzisiejszego i występuje powszechnie w literaturze. Por. np.: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny, Warszawa 1979, s. 595, hasło: Żabikowo; Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej, praca zbiorowa pod red. M. Woźniaka, Poznań 1998, s. 173, hasło: Gestapo. Urząd Kierowniczy Policji Państwowej w Poznaniu (Geheime Staatspolizei. Staatspolizeileitstelle Posen).  


Image

Zaplanuj wizytę

Adres:

ul. Niezłomnych 2, 62-030 Luboń

tel: +48 61 813-06-81

Godziny otwarcia:

wtorek-piątek: 9.00 – 15.00

sobota-niedziela: 10.00 – 14.00

poniedziałek: nieczynne

WSTĘP DO MUZEUM BEZPŁATNY

Lokalizacja Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie, ul. Niezłomnych 2

Historia obozu

Obozy pracy przymusowej dla Żydów

Obozy pracy przymusowej dla Żydów

Zobacz więcej
Więzienie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracy

Więzienie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracy

Zobacz więcej
Image
Image
logo_herb_poziom_iksww_white.png
Image
Facebook
Facebook
Image
Image