Akcja Tannenberg
Planując atak militarny na Polskę, Trzecia Rzesza przystąpiła do opracowywania listy Polaków, którzy według władz niemieckich uznani zostali za „osoby wrogo nastawione do Niemiec” (deutschfeindlich eingestellte Personen). Od wiosny 1939 r., w ramach tworzenia centralnej kartoteki i zestawiania list proskrypcyjnych (Sonderfahndungsbuch Polen), zbierano informacje o polskich obywatelach, którzy mieli być aresztowani i zlikwidowani na terenach Polski po zajęciu ich przez Wehrmacht. Działaniami tymi zostali objęci m.in. Polacy aktywnie działający na rzecz umocnienia polskości Wielkopolski. Na listach proskrypcyjnych znaleźli się zatem działacze Polskiego Związku Zachodniego, Związku Powstańców Wielkopolskich, badacze zajmujący się problematyką niemiecką, osoby nawołujące do bojkotu niemieckich placówek gospodarczych oraz Polacy biorący aktywny udział w demonstracjach antyniemieckich. Pod koniec maja 1939 r. wszystkie te działania zostały podporządkowane operacji, której nadano kryptonim „Akcja Tannenberg” (Unternehmen Tannenberg), nadzorowanej przez SS-Obergruppenführera Reinharda Heydricha, szefa hitlerowskiej Policji Bezpieczeństwa (Sicherheitspolizei, Sipo) i Służby Bezpieczeństwa (Sicherheitsdienst, SD). W dniu 25 sierpnia 1939 r. Reinhard Heydrich powołał w centrali Sipo Specjalny Referat ds. „Akcji Tannenberg” (Sonderreferat – „Unternehmen Tannenberg”), działający do 17 września 1939 r., który zbierał materiały i meldunki od grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa, realizujących na ziemiach polskich zajętych przez Wehrmacht zadania przewidziane w ramach akcji.
Reinhard Heydrich na spotkaniu z szefem Abwehry adm. Wilhelmem Canarisem stwierdził, że: „Szlachta, duchowieństwo i Żydzi muszą zostać zlikwidowani”. 60 tys. obywateli polskich, których nazwiska zostały umieszczone w Sonderfahndugsbuch Polen, miało zostać aresztowanych, następnie zesłanych do obozów koncentracyjnych lub rozstrzelanych.
Mauzoleum marszałka Paula von Hindenburga, wybudowane w okresie Trzeciej Rzeszy w miejscu bitwy pod Tannenbergiem stoczonej w sierpniu 1914 r., podczas której wojska cesarskich Niemiec pokonały armię carskiej Rosji. Bitwa ta ukazywana była w niemieckiej propagandzie jako rewanż za bitwę pod Grunwaldem. Dlatego też nazwa miejsca zwycięstwa nad Rosjanami została użyta w nazwie akcji, która miała zapewnić zwycięstwo niemieckie na Wschodzie
SS-Oberguppenführer Reinhard Heydrich
– ur. 4 czerwca 1904 r. w Halle, po wstąpieniu do NSDAP otrzymał zadanie tworzenia wewnątrzpartyjnej służby wywiadowczej, która przekształciła się w Służbę Bezpieczeństwa (SD). Po dojściu Adolfa Hitlera do władzy w 1936 r. stanął także na czele Policji Bezpieczeństwa (Sipo), która powstała z połączenia Tajnej Policji Państwowej (gestapo) oraz Policji Kryminalnej (Kripo). Od 27 września 1939 r. kierował Głównym Urzędem Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA). Od maja 1939 r. nadzorował tworzenie tzw. list proskrypcyjnych (Sonderfahndungbuch Polen), zawierających nazwiska Polaków, którzy po ataku Trzeciej Rzeszy na Polskę mieli zostać aresztowani i zlikwidowani. Działania te, którym nadano kryptonim „Akcja Tannenberg”, realizować miały powołane przez Heydricha grupy operacyjne Sipo i SD, tzw. Einsatzgruppen. Reinhard Heydrich przygotował także atak na niemiecką radiostację w Gliwicach w dniu 31 sierpnia 1939 r., który w niemieckiej propagandzie przedstawiano jako atak Polaków i „polską prowokację”. Ten atak miał być usprawiedliwieniem inwazji Trzeciej Rzeszy na Polskę. W okresie II wojny światowej Heydrich przyczynił do rozpoczęcia masowej zagłady Żydów, zorganizował i kierował odbytą w dniu 20 stycznia 1942 r. konferencją w Wannsee, podczas której określono przebieg „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. 24 września 1941 r. został przez Hitlera mianowany protektorem Czech i Moraw. W celu zniszczenia czeskiego ruchu oporu wprowadził na podległym obszarze stan wojenny, stosował drastyczne środki terroru wobec ludności czeskiej, nasilił działania germanizacyjne wobec Czechów. 27 maja 1942 r. komandosi – wysłani przez emigracyjny rząd Czechosłowacji – dokonali w Pradze zamachu na Heydricha, który 4 czerwca 1942 r. zmarł wskutek odniesionych ran. Jego śmierć spowodowała falę działań odwetowych ze strony Niemców na Czechach
